Electridadwan kalpancachiq

Kay kallpanchachikuqpim eletridad nisqanpa kallpanwan qallarin llamkayta.

Kumbustiun ukunpi kallpachaq

Kay kallpachachiq llamkan gasolinawan, petroliwan utaq petroleopa samayninwanpas. Karrukunapa kallpachachiq ukunpi chay rupariq tuqyaspa allin wichqa kamarapi, nisqan ukumpi kan biela pim kuyurichin siguellalta muyuchistin. Kayna rikchaq kallpachachiqkunam, karrukunapa, trakturkunapa, kamiukunapa, ukunkunapi kallpanchan purinanpaq.

Rikchaq kallpachaq

Kay rikchaq kallpachachiq (motor jet sutiyuq), rupaq kuyuchininqa sumaq chuyanchasqa llamkan gasolinawan. Kay kallpachaq sinchi wayrawan rupaqninwan tinkuchikunku, chayman llipyaykachisqam hatu-hatunmanta tuqyan chaymantam kallpasapa waspinin lluqsin sikintakama. Kay jet nisqan kallpachaqqa avionta urpitu hina pawachin.

MorseT iliqrafun (1843):

Qaya watakunapiqa willamakuy karuman apachinakuyqa, kodiqo morsip Iqillqasqam karqa. Chaymi rimaykunata tikraqku chay kudiguman.

Karumanta rimanachiq (1854):

Kaywanmi runa qallarirqa karumanta uyarinakuyta, Sasam karqa uyarina aparatukunata karukunapapi kabliwan tupanachiy. Kunan punchaukunaqa manañan kabliwanñachu.

Karumanta uyarichiq (1906):

Iskay aparatuwanmi llamkan, hukninmi willa kuy kacharimuq hukninñataqmi chay willakuyta chaskiq, mana kablillawan wayrapa ukullantam unda ilictrumaq nitikunisqan manti krakus papurínchaypa qmi antinakunawan yanapakun.

Qawarina (1927 television):

Kaymi llamkan apastin chaskintin uyarina qawarina yachaykunata hukllallapi llapa pacha wiñaykun, hinaptin kunan kachkan iskay analógicos, digitales nisqanka. Analogico Qawarina, kaymi wiñarim hayna achka pachapi, kaykuna llamkarqa “ondas de radio y cableado eléctrico nisqawan, kaywamkunawanqa aparqa datukunata, Kaykunapiqa hukllallata qawachiq rurakunaman. Digital Qawarina, kunam pacha tankunchiq tukuy wasipi, llaqtapi, kaymi kkamkan “señal digital” nisqanwan, chaywan apan chaskin datukunata, Kay musuq teknologiaswan, kaykunaqa apan a chka qawa rina t a hukll a ll api, chaykunawanmi llanapakun ruranapaq ima ruraykunatapad mana sasachakunapaq.